Microplastic in cosmetica

In de cosmetica branche hoor je nu allerlei geluiden over het gebruik van plastic in cosmetica. Dat is natuurlijk even schrikken als je het zo leest, maar moet je nu gelijk al je cosmetica bij het vuilnis zetten en is alles wat de media zegt wel onderbouwd? Voor jou, als consument, is het belangrijk om goed geïnformeerd te worden over de ingrediënten in onze cosmetica. Met duidelijk, onafhankelijk en wetenschappelijk onderbouwde informatie. Vandaar hieronder een uitleg over Microplastic.

Wat is ‘microplastic’?
Microplastics zijn stukjes plastic die kleiner zijn dan een halve centimeter, maar over het algemeen zijn die vaak zó klein dat ze niet meer zichtbaar zijn met het blote oog.

Plastic in het milieu valt na een ontzettend lange tijd uit elkaar in steeds kleinere stukjes. Onder meer op de stranden, langs de kust en ook in zee wordt plastic aangetroffen. Het grootste deel bestaat uit grote stukken plastic, zoals flessen en verpakkingen, maar kunnen ook hele kleine deeltjes zijn: microplastic.
(Bron: NCV-Cosmetica)

Microplastic in cosmetica
De bekendste vorm van plastic in cosmetica is de ‘microbead’: zeer kleine stukjes plastic die functioneren als reinigingsmiddel in bijvoorbeeld scrubs, tandpasta en douchegel. Ze schrobben de huid of tanden als het ware schoon. In de producten van LOOkX Cosmetics vind je geen microbeads terug.

Wanneer je een product met microbeads gebruikt komen deze microscopische plastic deeltjes in het water terecht. Doordat de deeltjes zo ontzettend klein zijn glippen ze door het waterzuiveringssysteem en komen ze terecht in bijvoorbeeld grondwater, rivieren en zee.

Inmiddels hebben veel fabrikanten de microbeads vervangen met natuurlijke varianten als vruchtenpitten, zand, bamboe, silica etc.

Is microplastic in cosmetica dan echt zo schadelijk?
Microplastics hebben ook vaak een zeer essentiële functie in cosmetica. Zo zorgen ze er bij een mascara bijvoorbeeld voor dat deze niet van de wimpers valt en bij een zonnebrand dat deze waterresistant eigenschappen krijgt.

“Er zijn ingrediënten in cosmetica die dezelfde naam op de ingrediëntenlijst kunnen hebben maar verschillende fysische eigenschappen hebben. Een ingrediënt kan daarom de ene keer wel en de andere keer geen risico vormen om bij te dragen aan het afval in zee. Een ijsklontje heeft bijvoorbeeld ook andere eigenschappen, dan water in een glas, maar het is dezelfde chemische stof. Veel mensen maken de zeer begrijpelijke fout te denken dat ingrediënten die kunnen voorkomen als plastic, automatisch altijd in plasticvorm in producten voorkomen. Dit is echter niet het geval.” (Bron: NCV-Cosmetica)

Hoe herken ik microplastic in een ingrediëntenlijst?
Plastic wordt vaak aangegeven als een polymeer op de INCI-lijst (lijst van ingrediënten op je verpakking). Bij alle cosmeticaproducten worden de ingrediënten op het etiket aangegeven met hun INCI-naam. Helaas kan je op basis van alleen de INCI-naam niet bepalen of een product plastic bevat.

Een goed voorbeeld hiervan is polyethylene: een ingrediënt dat wordt gebruikt in cosmetica en dat in plasticvorm, maar ook in een niet-plasticvorm kan voorkomen. Daarnaast betekent ook de toevoeging van het woord ‘poly’ voorafgaand aan een ingrediënt niet automatisch dat deze ingrediënten microplastics zijn.

Veiligheid voor mens, dier en milieu voorop!
Productveiligheid heeft de hoogste prioriteit voor de cosmetica-industrie.

Voor ieder cosmeticaproduct geldt: vóórdat het op de markt komt, is het uitvoerig beoordeeld op veiligheid. Bij het uitvoeren van een veiligheidsbeoordeling wordt gekeken naar de eigenschappen van alle afzonderlijke ingrediënten die in het product worden gedaan. Er wordt ook bekeken of een stof op andere ingrediënten reageert, of het uitmaakt hoeveel ervan aan een product wordt toegevoegd en of de stof nog andere eigenschappen heeft naast de werking die nuttig is voor het product.

Daarnaast beoordeelt het onafhankelijk wetenschappelijk comité voor consumentenveiligheid van de Europese Commissie (het SCCS) de veiligheid en de gezondheidsrisico’s van stoffen voor gebruik in cosmetica. Zo kunt u er als consument op vertrouwen dat de cosmetica die u gebruikt veilig zijn.
(Bron: NCV-cosmetica)

Er worden op dit moment veel studies gedaan naar de bijdrage van cosmetica aan het microplastic in waters. Diverse studies hebben aangetoond dat de overgrote meerderheid van microplastic afval wordt gevormd door de afbraak van grotere plastics, de zogenaamde macroplastics. In een hoog aangeschreven rapport van de Europese Commissie worden de verschillende bronnen die bijdragen aan het plastic afval in zee in kaart gebracht. De potentiële bijdrage van cosmetica wordt geschat rond de 0,3% van al het plastic in het waterig milieu.

Humane veiligheidsevaluaties stellen dat microplastics in cosmetica veilig toegepast kunnen worden. Ook het Duitse RIVM (BfR) is tot deze conclusie gekomen.

Uitleg van een paar polymeren in LOOkX Skincare:

• Methyl Methacrylate Crosspolymer is een barrièrevormer en verhoogt de hechtbaarheid van cosmetica aan de huid. Het is poreus en sluit de huid niet af zoals bij minerale oliën. Het werkt matterend, licht weerkaatsend en sterk hydraterend. Het wordt gevormd wanneer organische (plantaardige) esters worden verbonden. Het is GEEN micro plastic in deze formule, maar een vloeibaar polymeer.
• Sodium Plyacrylate starch is een mengsel van natuurlijk zetmeel met natuurlijke polymeren afkomstig van zijde, wol, cellulose, pectine en proteïne en zijn ecologisch afbreekbaar. De synthetisch variant is niet afbreekbaar en wordt dus ook niet door ons gebruikt.
• PEG 8 en PPG-1-PEG-9 Lauryl Glycol Esther is afkomstig van natuurlijke bronnen als Stearinezuur (katoenzaadolie), laurinezuur (kokosnoten) en oliezuur (olijfolie) en is dus geen ‘microplastic’.